BİZİM ÇOCUK HUKUK KLİNİĞİ

YAPAY ZEKÂ KARARLARININ ŞEFFAFLIĞI İÇİN BAŞVURU DİLEKÇESİ

… … KURUMU BAŞKANLIĞI’NA
(Başvuru yeri: KVKK Kurumu / Kamu Denetçiliği Kurumu / ilgili Bakanlık veya şirket olabilir.)

BAŞVURUCU :

Ad Soyad – T.C. Kimlik No – Adres – Telefon – E-posta

MUHATAP :

Kurum / Şirket Adı – Adres

KONU :

Yapay zekâ tabanlı sistemler tarafından alınan kararların şeffaflığının sağlanması ve hangi kriterlerin dikkate alındığının tarafıma bildirilmesi talebimdir.

AÇIKLAMALAR

  1. …/…/20.. tarihinde … kurum/şirket tarafından yapılan … (örneğin: kredi başvurusu reddi, işe alım olumsuz sonucu, sigorta poliçesi fiyatlaması) işlemi, yapay zekâ tabanlı algoritmik karar verme sistemiyle gerçekleştirilmiştir.

  2. Bu süreçte karar alma kriterleri tarafıma açıklanmamış, yalnızca sonuca ilişkin bilgilendirme yapılmıştır.

  3. Ancak, kişisel verilerimin işlenmesi suretiyle alınan bu kararın hangi veriler ve hangi algoritmik kriterler dikkate alınarak verildiğini bilmek hakkım vardır.

  4. 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun 11. maddesi gereğince, ilgili kişiler kendileriyle ilgili verilerin işlenip işlenmediğini öğrenme, işlenme amacını bilme ve buna uygun kullanılıp kullanılmadığını sorgulama hakkına sahiptir.

  5. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ve AB’de yürürlüğe giren AI Act gibi uluslararası düzenlemeler de algoritmik kararların şeffaflık ve denetlenebilirlik ilkelerini öngörmektedir.

  6. Bu nedenlerle, algoritmik kararların şeffaflığı kapsamında bilgi verilmesi gerekmektedir.

HUKUKİ NEDENLER

T.C. Anayasası m. 20 ve 74, 6698 sayılı KVKK m. 11, 6502 sayılı TKHK, AİHS m. 6-8, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, uluslararası veri koruma ilkeleri.

DELİLLER

  • İlgili başvuru/işlem belgeleri

  • Karar sonucu yazısı

  • Yazışmalar ve elektronik kayıtlar

  • Her türlü yasal delil

SONUÇ VE TALEP

Yukarıda arz edilen nedenlerle;

  1. Tarafıma yönelik alınan algoritmik/yapay zekâ kararının hangi kriterlere ve verilere dayanılarak verildiğinin açıklanmasına,

  2. Karar alma sürecinde kullanılan veri işleme yöntemleri hakkında bilgi verilmesine,

  3. İlgili sistemin şeffaflığının sağlanması için gerekli idari ve teknik tedbirlerin alınmasına

karar verilmesini arz ve talep ederim.

Tarih
Başvurucu
(Ad Soyad – İmza)

EKLER

  1. Başvuru/işlem belgeleri

  2. Karara ilişkin yazışmalar

  3. Ekran görüntüleri (varsa)

  4. Kimlik fotokopisi

📌 Not: Bu dilekçe örnek/temsili niteliktedir. Gerçekte hangi mercie başvurulacağı, yapay zekâ kararını alan kurumun niteliğine göre belirlenir (örneğin banka → BDDK ve KVKK, işe alım → İş Mahkemesi veya KVKK, kamu kurumu → Ombudsman).