BİZİM ÇOCUK HUKUK KLİNİĞİ
Hazırlanan Kira Sözleşmelerinin Hukuki Uygunluğu Bakımından İncelenmesi
1. Genel Bilgiler
Kira sözleşmeleri çoğu zaman internetten indirilen hazır şablonlarla hazırlanır. Ancak bu sözleşmelerin önemli bir kısmı:
Güncel mevzuata uygun değildir,
Taraflardan birini ciddi şekilde mağdur edebilir,
Yargıtay kararlarıyla çelişen hükümler içerebilir.
Bu nedenle hazırlanan kira sözleşmelerinin hukuki uygunluk açısından incelenmesi, tarafların hak kaybına uğramaması için kritik önemdedir.
İnceleme yapılırken özellikle dikkat edilen noktalar:
Kira artış oranı TBK’da öngörülen sınırlara uygun mu?
Güvence bedeli (depozito) sınırları aşıyor mu?
Tahliye ve fesih şartları hukuken geçerli mi?
Kiralananın kullanım amacı (konut/işyeri) doğru belirlenmiş mi?
Kiracının veya kiraya verenin haklarını kısıtlayan geçersiz hükümler var mı?
2. Örnek Çalışma: Hukuki İnceleme Süreci
📌 Senaryo:
Bir kiracı, ev sahibiyle yaptığı kira sözleşmesini imzalamadan önce avukatına inceletmek istemektedir.
Avukatın İncelemesi:
Kira Artış Oranı:
Sözleşmede “Her yıl %20 artış yapılacaktır” yazmaktadır.
Avukat, bunun TBK’daki sınırlamaya aykırı olduğunu tespit eder.
Hükmün geçersiz olacağı konusunda kiracıyı bilgilendirir.
Güvence Bedeli:
Ev sahibi 6 aylık kira bedeli tutarında depozito talep etmiştir.
Avukat, bunun yasal sınır olan “en fazla 3 aylık kira bedeli”ni aştığını bildirir.
Tahliye Maddesi:
Sözleşmeye “Kiracı kira süresinin sonunda hiçbir ihtar olmaksızın tahliye etmeyi kabul eder” yazılmıştır.
Avukat, bunun kiracıyı haksız yere mağdur edebileceğini ve geçerli olmayacağını açıklar.
Sonuç:
Sözleşmedeki riskli maddeler çıkarılır veya düzeltilir.
Tarafların haklarını koruyan, güncel hukuka uygun bir sözleşme ortaya çıkar.
3. İncelemenin Önemi
Hak kaybını önler: Özellikle kiracıların haksız artış veya tahliye riski azalır.
Geçersiz hükümleri ayıklar: Kanuna aykırı maddeler sonradan uyuşmazlık çıkmadan düzeltilir.
Uzun vadeli güven sağlar: Taraflar, sözleşmeye güvenle imza atabilir.
📌 Not: Bu bölümde verilen örnek yalnızca temsili niteliktedir. Her kira sözleşmesi kendi şartlarına göre değerlendirilmelidir. Mutlaka profesyonel bir hukukçudan inceleme hizmeti alınmalıdır.
