Bağımsız Denetleyici Kurumlarda Temel Bilgiler

Bağımsız düzenleyici ve denetleyici kurumlar, devletin idari yapısı içinde yer alan; ancak günlük siyasi müdahalelerden uzak, uzmanlık temelli kararlar alan kurumlardır.

Hukuki Dayanak

BDK’ların kuruluşu ve görevleri genellikle özel kanunlarla düzenlenir. Anayasal çerçeveye uygun olarak faaliyet gösterirler.

Amaç

• Piyasaların güvenli ve şeffaf işlemesini sağlamak

• Kamu yararını korumak

• Tüketici ve yatırımcıların haklarını gözetmek

• Krizleri önlemek ve rekabeti desteklemek

Temel Özellikleri

• Bağımsızlık: Günlük hükümet müdahalesinden uzak işleyiş

• Uzmanlık: Teknik bilgiye sahip profesyonel kadrolar

• Düzenleyici ve Denetleyici İşlev: Hem kurallar koyar hem de uygulamayı gözetir

Görev Alanları

BDK’ların her biri farklı sektörde faaliyet gösterir:

• Bankacılık

• Sermaye piyasaları

• Enerji

• İletişim

• Rekabet

• Yayıncılık

• Kişisel verilerin korunması

Başlıca Kurumlar

• BDDK – Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

• SPK – Sermaye Piyasası Kurulu

• EPDK – Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu

• RTÜK – Radyo ve Televizyon Üst Kurulu

• BTK – Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu

• Rekabet Kurumu

• KVKK – Kişisel Verileri Koruma Kurumu

• Kamu İhale Kurumu

• Kamu Gözetimi Kurumu (KGK)

• TMSF – Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (yarı bağımsız sayılır)

BDKların Önemi

• Ekonomik istikrarın sağlanması

• Tüketicilerin korunması

• Yatırımcı güveninin artırılması

• Piyasaların adil ve rekabetçi işlemesi

Görevli ve Yetkili Mahkemeler

BDK kararlarına karşı açılacak davalarda idari yargı (İdare Mahkemeleri, Danıştay) görevli ve yetkilidir.